Deze week verscheen het advies van de heer Van Geel over de ontwikkeling van MAA voor de komende 10 jaar. Van Geel’s opdracht was om met een zo breed mogelijk gedragen advies te komen. De uiterste perspectieven voor MAA[1] (o.a. sluiting) worden volgens GroenLinks ten onrechte niet meegenomen in het advies. Dit is voor GroenLinks meteen al het grootste manco. Als onderbouwing voor de keuze om niet de uitersten te onderzoeken geeft Van Geel aan dat het geen zin heeft om iets gemeenschappelijks te vinden in twee uiteinden van het spectrum. “Maar als je die uitersten niet onderzoekt, weet je ook niet hoe groot het draagvlak voor de uiterste scenario’s al dan niet is en heb je uiteindelijk geen goede basis om een besluit te nemen”, aldus GroenLinks statenlid Kathleen Mertens. Van Geel had er beter aan gedaan het sluitingsscenario ook in zijn advies mee te nemen. Kathleen Mertens: “Nu we die afweging niet kunnen meenemen, worden we rechtstreeks in de fuik gelokt”.
Met slechts één enkel klein lichtpuntje in het advies, namelijk sluiting van het vliegveld in de nachtelijke uren (tussen 23u-7u), heeft GroenLinks geen goed woord over voor de rest van het advies. MAA wordt volgens Van Geel bij voorkeur een vrachtvliegveld waarbij de hoeveelheid vracht in 2030 moet kunnen groeien tussen 200.000 en 290.000 ton. Dat is een stijging van 35-50% ten opzichte van 2019. Deze cijfers worden door voormalig voorzitter van Air Cargo Netherlands Paul Parramore onderuit gehaald.[2] GroenLinks sluit zich aan bij zijn kritiek: de verwachtingen zijn niet onderbouwd en houden geen rekening met de nationale en internationale verplichtingen op het vlak van milieu en klimaat.
MAA moet de voorgestelde groei “verdienen” door het creëren van geluidsruimte. Groei betekent namelijk ook toename van het aantal vliegbewegingen[3], en dus een stijging van de overlast. De uiteindelijke daling van het aantal ernstig gehinderden die door Van Geel wordt geadviseerd is echter slechts 6% in 2030 (van 5600 naar 5250). Een verdere daling is immers financieel niet interessant. Dat is volgens GroenLinks absoluut te weinig.
Om die kleine daling te bewerkstelligen stelt Van Geel onder andere voor om de luchthaven ’s nachts te sluiten voor alle verkeer of bijvoorbeeld voor alleen vracht. Hiermee zet Van Geel de deur voor nachtvluchten voor passagiers wagenwijd open. Kiest Provinciale Staten namelijk niet voor het door Van Geel naar voren geschoven “vracht” scenario, maar voor de combinatie “vracht en passagiers”, dan zal MAA ook ’s nachts open zijn. Corendon zette vóór het coronatijdperk bij voorkeur vluchten in vóór 7u en ná 23u. Dat zal in de toekomst niet anders zijn. Kiest een meerderheid van Provinciale Staten voor de nachtelijke sluiting dan wordt daarmee ook de grootste winst behaald op het vlak van ernstig gehinderden. Het aantal slaapverstoorden zou daarmee namelijk dalen van 1700 naar nagenoeg 0.
Zoals hiervoor reeds gesteld is dat dan ook het enige positieve punt in het advies want (let op!) om MAA te laten groeien in combinatie met een daling van het aantal ernstig gehinderden is de herstructurering van de kernen Schietecoven en Geverik met behulp van een omgevingsfonds onontkoombaar. Met andere woorden: zonder herstructurering van de kernen gaat MAA sowieso ten onder. Herstructurering betekent: uitkopen en verplaatsen, nieuwbouw op andere plekken, compensatie voor waardedaling of extra isolatie. “Dat een advies van anno 2021 dergelijke ideeën zou kunnen behelzen is voor GroenLinks onbegrijpelijk”, aldus GroenLinks statenlid Kathleen Mertens. MAA is een gewoon bedrijf net zoals alle andere bedrijven in Limburg. Het enige verschil is dat het bij de uitvoering van haar activiteiten heel wat overlast veroorzaakt. Van elk ander bedrijf dat een dergelijke overlast veroorzaakt zou de samenleving dit anno 2021 niet tolereren. Statenlid Kathleen Mertens: “Als MAA een nog nieuw op te richten luchthaven zou zijn die zich tussen twee dorpskernen in wil vestigen, dan zou iedereen weten dat dit een volstrekt belachelijk idee is”. Maar omdat de start- en landingsbaan er al ligt en de provincie al ettelijke miljoenen in het bedrijf heeft gestopt, lijkt er geen weg terug? Dat is voor GroenLinks zeker niet het geval.
Tot slot nog het argument van de werkgelegenheid. De totale werkgelegenheid die MAA voor de regio voortbrengt wordt geraamd op 1760 werkzame personen, voor Nederland zijn er dat in totaal 2480. Daartegenover staan zo’n 22.000 directe arbeidsplaatsen in de toeristische sector van Zuid-Limburg die onder druk komen te staan door MAA. MAA draagt namelijk niet bij aan de kernwaarden van banenmotor toerisme Zuid-Limburg, maar tast ze aan. Als het aan GroenLinks ligt investeren we dan ook in duurzame werkgelegenheid, in het behoud van de kernwaarden van Zuid-Limburg als een duurzame toeristische bestemming, en beschermen we ons stil en mooi Limburgs landschap.
Kortom: iedere Euro die we niet in MAA steken is er één gewonnen, én is een Euro die we kunnen investeren in de ontwikkeling van klimaatvriendelijke vervoersmiddelen zoals trein, tram en bus.
Het is dus wel degelijk mogelijk om uit de blubber te stappen, en dat is door te simpelweg te stoppen met investeren in MAA.
Maastricht, 29.01.2021
Door Kathleen Mertens (statenlid) en Geert Gabriëls (kandidaat Tweede Kamerlid)
[1] Sluiting enerzijds en mogelijkheid bieden om tot het uiterste uit te breiden anderzijds zijn uiterste perspectieven.
[2] De economische betekenis van MAA is in het advies gebaseerd op een rapport van Ecorys dat volgens luchtvrachtveteraan Paul Parramore niet alleen een zwak rapport is maar bovendien ook gebaseerd is op natte vingerwerk: Expert opinion d.d. 15 januari 2021.
[3] Toename van 8045 naar 10.900-12.000. Dat is een vermeerdering met maar liefst 35-50%.