Het is algemeen bekend dat de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) de basis vormt voor de natuurbescherming en natuurontwikkeling in Nederland. GroenLinks is met velen van mening dat de EHS, gezien de te realiseren doelstellingen en de compromissen die al gesloten zijn in de strijd om het ruimtebeslag, zeker niet ruim bemeten is. De nieuwe en uit te breiden natuurgebieden dienen daarbij volgens de huidige plannen uiterlijk in 2018 te zijn gerealiseerd. Deze ambitie lijkt overigens steeds moeilijker haalbaar.
GroenLinks heeft vernomen dat het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) tracht te bezuinigingen op de kosten van de realisatie van de EHS. LNV zou dit onder andere willen doen door nieuwe natuur die ontstaat via andere instrumenten dan de reguliere LNV-middelen, in mindering te brengen van de taakstelling voor de EHS. In Limburg zou hierbij sprake zijn van de inzet van 500 ha die bij de projecten Grensmaas en Zandmaas worden gerealiseerd.
Naar de mening van GroenLinks is er door deze ontwikkelingen sprake van een opportunistische vergelijking en een oneigenlijke toerekening naar LNV-doelen. De natuurontwikkeling is vooral in het gebied van de Grensmaas maar ook bij de Zandmaas het resultaat van een integraal project dat meerderen doelen dient: verhogen van de veiligheid tegen overstromingen, winning van delfstoffen en natuurontwikkeling. Daarbij dient de natuurontwikkeling aldaar vooral ter compensatie van de negatieve effecten van de delfstofwinning. Het is volgens GroenLinks dan ook een onjuiste veronderstelling dat de nieuwe natuur die bij deze projecten wordt gerealiseerd andere EHS in Limburg kan vervangen.
Omdat de EHS al helemaal begrensd is en ook tal van processen en projecten in gang zijn gezet om deze nieuwe natuur te realiseren, zal het bijzonder moeilijk zijn om 500 ha te schrappen. Dit is zeker ongewenst bij de in Limburg in verhouding schaarse en extra waardevolle natte natuurgebieden. Daarbij is volgens GroenLinks voor het herstel van natte natuur en de ontwikkeling van beekdalen eerder meer nieuwe natuuroppervlakte of tenminste een verschuiving (herbegrenzing van de EHS) gewenst. Daarnaast zou het de nog geplande provinciale inspanningen teniet doen om verdroogde natuur weer in zijn natuurlijke staat te brengen.
Het zou helemaal oneigenlijk zijn als de EHS wordt geschrapt in gebiedsontwikkelingsprojecten, zodat te bebouwen gebieden niet meer hoeven te worden gecompenseerd. Dit zou een volkomen onterechte vrijbrief betekenen voor bouwen in nieuwe natuurgebieden en strijdig zijn met het door de Provincie Limburg in acht te nemen Kwaliteitsmenu.
Naar verluidt zou er ook nog sprake zijn van omzetting van ruim 600 ha nieuwe natuur in beheersgebied. GroenLinks neemt daarbij aan dat deze natuur niet meer wordt toebedeeld aan de natuurbeschermingsorganisaties of particulier natuurbeheer. Dit lijkt op dubbel verlies. De realisatie van particulier natuurbeheer loopt sterk achter bij de planning. Daarnaast zijn de natuurdoelstellingen van beheersgebieden zeer beperkt ten opzichte van de realisatie van nieuwe natuur, omdat bij beheersovereenkomsten landbouw goed mogelijk blijft en dit slechts vrijwillige en tijdelijke overeenkomsten met agrariërs zijn. Feitelijk zou deze omzetting in beheersgebied betekenen dat nog eens 600 ha nieuwe natuur wordt geschrapt. Samen met de eerder genoemde 500 ha is dat 10% van de nieuwe natuur. Als dat doorgaat ontstaan er belangrijke gaten in de EHS. Daarnaast zouden GS een in de ogen van de GroenLinks-fractie onacceptabele knieval maken voor de landbouwlobby die overigens heeft erkend dat over de EHS eenduidige afspraken zijn gemaakt die de sector ook nu buiten de discussie houdt.
De GroenLinks-fractie in Provinciale Staten van Limburg heeft het college van GS een aantal vragen voorgelegd. Zo wil de fractie dat GS Provinciale Staten uitvoerig informeert over de recente ontwikkelingen rond de EHS. En natuurlijk wil de fractie weten of er al concrete plannen van het Ministerie van LNV voor Limburg bekend zijn en wat de reactie van GS is op de voornemens van LNV en in het bijzonder of GS van plan is hier medewerking aan te verlenen.
Omdat de realisatie van de EHS is een van de hoofddoelen van het provinciaal Meerjarenprogramma Plattelandsontwikkeling 2007-2013 wil GroenLinks van GS weten of hier ook een bijstelling naar beneden wordt overwogen. Het pMJP wordt voor een belangrijk deel gefinancierd via het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). GroenLinks wil weten of hier al concrete kortingen zijn aangekondigd en in hoeverre deze strijdig zijn met de gemaakte afspraken tot 2013. Indien kortingen op het uitvoeringsbudget via ILG onvermijdelijk zijn, wil GroenLinks van GS weten of men dan genegen om andere financieringsbronnen te zoeken om de EHS dan toch in zijn geheel te realiseren. Ook wil de fractie van GS weten of indien een financieringstekort na politieke keuzes toch onvermijdelijk is, het college dan genegen is om de EHS gefaseerd uit te voeren en dus als minst negatieve optie de eindtermijn van de totale realisatie van de EHS enkele jaren naar achteren te verschuiven.
Zie ook de website van L1 : http://www.l1.nl/content/4164846